Ramazan’da spor.
Ramazan geldi hoş geldi ancak yaz aylarına denk gelen Ramazan aylarında oruç tutularak geçecek süre çok uzun. Kuzey şehrimiz Sinop’ta vatandaşlar birinci günde 17 saat 37 dakika, en güneydeki Hatay’da ise 16 saat 38 dakika oruçlu kalacak. İlk günde İstanbullular 17 saat 26 dakika, Ankaralılar 17 saat 13 dakika ve Karslılar 17 saat 21 dakika açlık ve susuzluğa sabredecek. 16-17 saat yemeden ve içmeden durmak mevsimsel sıcaklıklar açısından spor yapmayanlar için bile sağlığı çok zorlayıcı bir süre. Normal şartlar altında diyabet hastaları, kalp-damar hastaları, yüksek tansiyonu olanlar, hamileler ve emzirenlere oruç tutmaları önerilmez. Hacettepe Üniversitesi, Beslenme ve Diyetetik Bölümünde 2000 yılında 750 kişi üzerinde bir araştırma yapılmış, %84 Ramazan’da gün boyu kendilerini yorgun ve bitkin hissetmişler, %63 kadarı ise gün boyu sinirli olduklarını ve baş ağrısı çektiklerini bildirmişler (N. Karaağaoğlu ve S. Yücecan). Erciyes Üniversitesi, Tıp Fakültesi tarafından 2007 yılında yapılmış bir araştırmaya göre Ramazan’da oruç tutanların zihinsel kapasitelerinde bir düşüş yaşandığı ve konsantrasyon gerektiren bazı aktivitelerin olumsuz olarak etkilendiği bildirilmiş (Dolu, Yüksek, Sizer ve Alay). Tüm bu sebeplerden dolayı Ramazan ayında fiziksel aktivitelerde de bir düşüş yaşandığı ve genel olarak daha az hareket edildiği gözlemlenmiş. Tüm bu verilerin yanı sıra atletler arasında yapılan ve oruç tutmanın fizyolojik etkilerini inceleyen hiçbir bilimsel araştırmada performansı olumsuz etkileyen bir veri saptanmamış. Genel olarak sporcu ve fit olanlar için Ramazan ayının daha kolay geçtiğini söyleyebiliriz. Ancak gene de sporcular fiziksel ve mental performanslarının olumsuz etkilenmemesi için kendilerine beslenme uzmanları tarafından verilecek olan UYGUN ÖNERİLER doğrultusunda antreman, yarışma ve maçlarına devam etmelidirler.
Sporcu beslenmesinin temelini yapılan egzersizden önce, egzersiz sırasında ve sonrasında alınan karbonhidrat, protein ve sıvılar oluşturur. Oruç sırasında temel besinlerin zamanlaması tam istenilen şekilde ayarlanamaz, bu da hem egzersiz sırasındaki performansın hem de egzersiz sonrası yerine konması gereken geri kazanımın tam gerçekleştirilememesi anlamına gelir. Bu nedenle oruç tutan atletlerin iftar sonrasından sahura kadar olan süreyi yiyecek ve içecek depolarını tamamlamak için verimli kullanmaları gereklidir. Bu antremanlar sırasındaki performanslarının olumsuz etkilenmemesi, oluşturmak istedikleri adaptasyon ve geri kazanım açısından oldukça önemlidir. Yiyecek ve sıvı gereksinimleri yapılan spora ve kişiye göre farklılıklar gösterdiğinden kişiye özel ayarlamalar yapılmalıdır. Haziran ve Temmuz ayları gibi yaz mevsimine denk gelen oruç aylarında hava sıcaklıkları ve neme bağlı olarak vücuttan kaybedilen sıvı da oldukça yüksektir.
Buna spor sırasında vücut ısısını korumaya çalışırken terleme ile kaybettiklerimiz de eklenince Ramazan ayı sırasında sıvı alımının da ne kadar önemli olduğu anlaşılır. Ortalama vücut ağırlığımızın %2 kadarını terleme ile kaybettiğimizde performansımızda değişiklikler hissetmeye başlarız. Kaybımız %5-10 arasına çıktığında ise kuvvet, güç, dayanıklılık ve beceri gerektiren tüm spor aktivitelerinde önemli performans kayıpları yaşanır. Bu nedenle atletler oruç döneminde iftar ve sahur arasındaki zaman diliminde vücutlarındaki sıvı ve elektrolit dengesini tamamlamaya yönelik tuzlu sıvılardan zengin sıvıları sık aralıklarla tüketmelidirler. Sıvı dengesini en kolay biçimde idrar renginden kontrol edebilirler. İstenen renk açık limonata rengidir, idrar rengi koyulaştıkça sıvı dengesi su kaybına doğru (dehidrasyon) yönlenmiş anlamına gelir. Ramazan sırasında sporcuların antreman programlarını yiyecek ve içeceklerini tamamlayabilecekleri iftar ve sahur arası saatlere kaydırmaları akıllı bir seçim olacaktır.
Manevi değerlerin en üst noktaya çıktığı tüm Müslümanlar için kutsal olan bu ayda sağlığımızı koruyabileceğimiz uygun öneriler doğrultusunda isteyen herkes (belirli hastalıkları olanlar hariç), profesyonel spor yapanlar da dahil orucunu tutabilir.
Akıllı ve bilinçli seçimlerle dolu, sağlıklı ve bol sporlu günler dilerim.
SPOREL blog 
Yorum yazabilmek için oturum açmalısınız.