Kafein, Enerji İçecekleri ve Atletik Performans
Kafein içeren enerji içeceklerinin satışı geçtiğimiz yıllarda neredeyse ikiye katlandı. Enerji içeceği kullanan tüm atletlerin sayısı tam olarak bilinmese de ABD Üniversitelerinde spor yapan atletlerin neredeyse yarısı (%45) enerji içeceği kullanıyor. Kafein ufak dozlarda alındığında (2-3 mg/kg) ergojenik etki yaptığı bilimsel olarak kanıtlanmış bir madde (Burke ve arkadaşları, 2013). Merkezi sinir sistemi yani beyin üzerinde etki yaparak yorgunluk hissetmeyi geciktiriyor ve uyarıcı etkisi ile konsantrasyonu arttırıyor. Enerji içeceklerinin içerisinde kafeinden başka enerji veren maddeler (taurin, glukurondekton ve B vitaminleri) olduğu iddia ediliyor ancak enerji içecekleri hakkında atletler üzerind yapılmış çok az etkilerini kanıtlayıcı araştırma var (McLellan ve Lieberman, 2012). Enerji içeceklerinin performans üzerine pozitif olarak bulunan etkilerinin de içeriğindeki kafeinden kaynaklandığı düşünülmekte. Enerji içecek içerik etiketleri FDA kontrolü altında değil, bu nedenle tam şeffaf olarak açıklanmayabiliyor. Kafein WADA listesinde 2015’te yasaklılar listesinde (doping maddesi) değil ancak izlenmeye alınan maddeler arasında.
70 kg bir atlet için ergojenik etki yaratacak kafein dozunun 140-210mg arası olduğu düşünülürse (2-3 mg/kg) bu miktarda kafeini aşağı yukarı 2 bardak kahve ile almak mümkün olur. Ergojenik etki kafein tarafından sağlanıyorsa o zaman performans açısından enerji içeceği içmeye de gerek olmadığı anlaşılır. Enerji içeceği kullanımı ayrıca baş ağrısı, mide bulantısı, çarpıntı ve titreme gibi bazı negatif etkiler de yaratabilmektedir (Heneghan ve arkadaşları, 2012).
Beslenme ve Diyabetik Akademisi genel popülasyon için ölçülü ve güvenli günlük kafein kullanım miktarını 200-300mg olarak belirlemiştir. 2010 yılında Higgins ve arkadaşları ölçülü ve güvenli kafein kulanımını atletler açısından şöyle özetler;
- 1 saati geçmeyecek spor süresinde kafein kullanmaya gerek yoktur.
- 1 saati geçen spor süresi için ölçülü ve güvenli bir kafein dozu (2-3mg/kg) ergojenik etki yaratabilir. 1 saati geçen spor sürelerinde içerisinde karbonhidrat ve elektrolit bulunan bir sporcu içeceği de kullanmak performansı pozitif etkiler.
Özet olarak KAFEİN hem güvenli hem yasal hem de ergojenik olduğu bilimsel olarak kanıtlanmış bir maddedir. KAFEİN kullanımını güvenli kılmak için atletler kendilerini ölçülü kullanım konusunda ve yüksek doz kafein kullanımının zararları hakkında bilinçlendirmelidirler. Daha fazla bilgiye ulaşmak için aşağıdaki linki tıklayabilirsiniz.
file:///C:/Users/user/Downloads/Energy_Drinks,_Caffeine,_and_Athletes.4.pdf
Referanslar:
Burke L, Desbrow B, Spriet L. Caffeine for Sports Performance.
Champaign, IL: Human Kinetics; 2013.
McLellan TM, Lieberman HR. Do energy drinks contain active
components other than caffeine? Nutr Rev. 2012;70:730Y744.
Heneghan C, Gill P, O’Neill B, et al. Mythbusting sports and
exercise products. BMJ. 2012;345:1Y7.
Higgins JP, Tuttle TD, Higgins CL. Energy beverages: content and
safety. Mayo Clin Proc. 2010;85:1033Y1041.
SPOREL blog 
Yorum yazabilmek için oturum açmalısınız.